S: Hayrat ve hasenatın hayatı niyet iledir. Fesadı da ucb, riya ve gösteriş iledir?
C: Niyet, ihlasa yani Allah rızasına dayanırsa hayrat ve hasenat indallah makbul olur. Halkın rızası için olursa fasiddir, hayatsızdır.
S: Fıtri olarak vicdanda şuur ile bizzat hissedilen vicdaniyatın esası ikinci bir şuur ve niyet ile inkıta’ bulur?
C: İnsanın yaratılışında vicdan denilen, iyiyi kötüden ayıran ve iyilikten lezzet, kötülükten elem alan duygu vardır. Fıtratın selim oluşu bunu icap ettiriyor. Vicdanı bozulmamış kimse şuur ile bunu hisseder. İnsan eğer fıtratına muhalif olarak ikinci şuurla halkı razı etmeye ve kâzib şöhrete meylederse başında iyi olan niyeti inkıta’a uğrar, böylelikle iyi niyetin ölümüne sebep olur.
Metindeki Mesela ile başlayan esasın dikkatle okunması sualin cevabını vermektedir.
Mesela içtimai hayatta mütevazi kimselerin methine mütekebbirlerin kötülenmesine bakarak ahlakını düzeltmek yerine ben de tevazu göstereyim, tekebbür etmeyeyime heveslenen kimse alıştığı kötü ahlakını niyeti ile düzeltemez. Bunun gibi; suni olarak feraha niyet ile ferahlık ele geçmez. Keza yapmacık tarzındaki gamlı ve kederli görünmek de müdakkik insanların gözünden kaçmaz. İnsanlığını kaybetmemiş, selim fıtratını bozmamış mü’min, müslim kimse mütevazi olur. Tekebbür Allaha yaraşır. Kibirliliğe heveslenmez. Tevazu, tekebbür, ferah, gam ve keder niyetle elde edilmez. İnsan ferahlanacak şeyden ferahlanır. Gam ve kedere maruz kalabilir. Ferahlandıracak şeyde Rabb-i Rahîm’ine şükreder. Gam ve kederde Allah’ın rahmetine itimad ve istinad ederek, sabra gayret edip ye’se düşmez.
Vicdan için yeni lügat 579. sahifeye bakılsın
El Baki, El Hubbifillah
Muhlisiniz
Orjinalini indirmek için tıklayınız!
Bir önceki yazımız olan 43) İHLAS, İKTİSAD VE HAYAT BAHİSLERİYLE ALAKALI SUALLERİN CEVAPLARIDIR. başlıklı makalemizde ihlasilealakalısualler ve ihlasilealakalısuallereverilencevaplar hakkında bilgiler verilmektedir.
